"Young people Speak Out: The Contribution of Oral History to Facing the Past, Reconciliation and Democratization in Turkey"
‘Tahayyül ve Karşılaşmalar Arasında: Diyarbakırlı ve Muğlalı Gençler Anlatıyor’ websitesi açıldı:
http://www.gencleranlatiyor.org/
Hakkında:
Bu projenin ana konusu Türkiyeli gençler. Türkiye toplumunun çoğunluğunu oluşturan, seslerini yeterince duyuramayan, yetişkin toplumu ve onun kurumları tarafından kıskaca alınmış ama geleceğimizi yönlendirecek olan kesim. Birçok açıdan mağdur bir grup olarak görülebilecek gençler, aynı zamanda ulusötesi global dünyanın teknolojik olanaklarını iyi kullanan, yeni politik öznellikler ve örgütlenme biçimleri geliştirerek yetişkin toplumunu eleştirme ve dönüştürme potansiyeli olan, toplumun en dinamik kitlesi. Bugün Ortadoğu’da olsun, Asya’da olsun, Avrupa’da olsun kitlesel protesto hareketlerinde başı çekenlerin de gençler olduğunu görüyoruz.
‘
Türkiyeli Gençler Anlatıyor: Sözlü Tarihin Geçmişle Yüzleşme, Toplumsal Uzlaşma ve Demokratikleşmeye Katkısı’ adlı iki yıllık (2011-2012) proje, Stiftung Mercator, İstanbul Politikalar Merkezi, Açık Toplum Vakfı, Global Dialogue ve Heinrich Böll Stiftung tarafından desteklendi. Proje ekibinde Sabancı Üniversitesinden proje direktörü Prof. Dr. Leyla Neyzi’yle birlikte Önder Özengi (Küratör), Aslı Altay (Tasarımcı), Sibel Maksudyan (Görsel ve İşitsel Prodüksiyon), Haydar Darıcı (Proje Asistanı), Adnan Çelik (Proje Asistanı), Nora Tataryan (Proje Asistanı) ve Seda Doğan (Proje Asistanı) bulunuyor.
Genellikle yaşlılara ve tarihi olaylara ilişkin tanıklıklara odaklanan sözlü tarih yöntemi, bu projede farklı olarak gençlere yönelik bir araştırmada kullanılmakta. Bunun nedeni son yıllarda bellek çalışmaları alanında postbellek (postmemory) kavramının, yani geçmişe dair önceki kuşaklardan ve medya gibi farklı kaynaklardan aktarımın geçmişi kurgulamadaki rolünün vurgulanmasıdır. Örneğin Türkiyeli gençler, tarihi nasıl tanımlıyorlar? Geçmişe dair yaşanmışlıklarına ek olarak onlara farklı kaynaklardan aktarılanlar aidiyetlerini, “öteki” olarak gördükleriyle ilişkilerini ve öznelliklerini nasıl şekillendiriyor? Gençlerin geçmişe dair anlatıları ve geleceğe yönelik kurguları, Türkiye toplumunun günümüzde yaşadığı ekonomik, sosyal ve kültürel çatışmaları ve çözümsüzlükleri anlamamıza nasıl yardımcı olabilir?
Projenin amaçlarından biri de Türkiye’de sözlü tarihin kitlelerle buluşmasını sağlamak. Sivil toplumun gelişmesi için sözlü tarih önemli bir araçtır. Sözlü tarih, sıradan insanların geçmişe dair algı ve anlatılarının ciddiye alınması gerektiği ve sıradan insanların tarihin öznesi olduğu varsayımından yola çıkar. Sözlü tarih görüşmeleri, hem görüşme yapılan kişinin (hem de görüşmeyi yapan kişinin) kendi yaşamına ve topluma dair analizlerine farklı bir gözle bakmasına olanak sağlar, hem de bu görüşmelerin ürünlerinin paylaşıldığı özneler, farklı öznelerle karşılaşarak bu diyalog sürecinde dönüşebilir.
Türkiyeli gençlere yönelik karşılaştırmalı bir bakış açısı için ve son yıllarda ülke gündemine oturan doğu ve batı arasında yükselen algısal duvar ve çatışmalar göz önüne alınarak proje kapsamında doğudan bir il (Diyarbakır) ve batıdan bir il (Muğla) seçilerek bu iki ilde çoğunluğu 20li yaşlarda, farklı ekonomik sınıflardan, farklı kimliklerden, kent ve kırsal kesimden kadın ve erkeklerle sözlü tarih görüşmeleri yapılmıştır. Ek olarak uluslararası bir metropolde de (Berlin) Diyarbakır ve Muğla kökenli gençlerle görüşülmüştür. Bu görüşmelerde gençlerin geçmişe ve güncel yaşamlarına dair anlatıları ayrıntılı olarak dinlenmiştir.
Çalışmada araştırma ekibiyle görüşülen kişiler arasındaki ilişkiler de mercek altına alınarak sözlü tarihin “mutfağı” da araştırmaya dahil olmuştur. Kendileriyle görüşme yapılan gençlerin mümkün olduğunca projeye katılmaları sağlanmış, Şubat 2011’de Sabancı Üniversitesi’nde Dicle Üniversitesi’nden ve Muğla Üniversitesi’nden gençler bir araya gelerek sözlü tarihi ve projeyi tartışmışlardır. Proje kapsamında 100 kadar gençle 200 cıvarında sözlü tarih görüşmesi yapılmıştır. Dijital ses, video, fotoğraf çekimleri yapılarak bir arşiv oluşturulmuştur. Websitesine ek olarak 30 Kasım ile 29 Aralık 2012 tarihleri arasında Galata’da Hamursuz Fırını’nda bir sergi açılacaktır. Geniş bir okuyucu kitlesine seslenmesi planlanan Türkçe bir kitap 2012 yılı sonunda, İngilizce bir kitap ise 2013 yılında yayınlanacaktır.
Bu websitesinde proje kapsamında yapılan sözlü tarih görüşmelerinden bir seçki sunuyoruz. Tanımaktan keyif aldığımız ve anlatılarıyla bizi dönüştüren bu gençlere müteşekkiriz. Sosyal bilim etiğine uygun olarak bu gençlerin isimlerini değiştirdiğimizi de not edelim.
Proje Yöneticisi
Leyla Neyzi
Proje Asistanları
Haydar Darıcı, Adnan Çelik, Nora Tataryan, Seda Doğan
Görsel ve İşitsel Prodüksiyon
Sibel Maksudyan
Web Programlama ve Uygulama
radikalişler.com Elmas Deniz & Can Candan
Grafik Tasarım
futureanecdotes.com Future Anecdotes Istanbul
Küratör
Önder Özengi
Sergi Açılışı
30.11.12
Hamursuz Fırını Harita
Adres: Hamursuz Fırını, Şair Ziya Paşa Yokuşu
No:13 Kuledibi / İstanbul
The main subject of this project is youth in Turkey. While young people constitute the majority of the population and will determine the country’s future, they remain constrained by adult society and its institutions, and are insufficiently able to make their voices heard. Though young people may be viewed as a disadvantaged group in many respects, they are also the most dynamic sector of society able to use the technologies of a post-national global world with the potential to critique and transform adult society by creating new political subjectivities and means of organizing. It is no wonder, therefore, that young people are the main actors of mass protest movements in the Middle East, Asia, and Europe today.
The two-year project (2011-2012)
“Young people Speak Out: The Contribution of Oral History to Facing the Past, Reconciliation and Democratization in Turkey” was supported by Stiftung Mercator, Istanbul Policy Center, The Open Society Foundation, Global Dialogue and Heinrich Böll Stiftung. The project team includes Professor Leyla Neyzi from Sabanci University (project director), Önder Özengi (curator), Asli Altay (graphic designer), Sibel Maksudyan (audio-visual production), Haydar Darici (project assistant), Nora Tataryan (project assistant) and Seda Doğan (project assistant).
Oral history, which conventionally focuses on elderly witnesses to historical events, is used in this project to investigate youth. This stems from a growing realization of the importance of postmemory, which concerns knowledge of the past based on diverse sources such as intergenerational transmission and the media in addition to direct experience. The questions we ask in this project include the following: How do youth in/from Turkey conceptualize history? How do what has been transmitted to them about the past from various sources, along with their own experiences, shape their current identities, relationships to those they view as “other”, and their subjectivities? How may young people’s narratives of the past and visions of the future help us understand the economic, social, and cultural conflicts and deadlocks within Turkey today?
One of the goals of the project is to introduce oral history to a wide audience in Turkey. Oral history is an important tool for the expansion of civil society. Oral history is based on the premise that ordinary people are the agents of history and that it is critical to take ordinary people’s representations and narratives concerning the past seriously. Oral history encounters can empower interviewees (and interviewers) by making it possible for them to view their life experiences and communities in a new light. In addition, oral history may transform individuals who come into contact with the narratives of others from diverse backgrounds.
For a comparative approach to young people, and taking into account the rising perceptual divide and conflicts between ‘east’ and ‘west’ that are high on the agenda in Turkey today, we chose a province in eastern Turkey (Diyarbakir) and a province in western Turkey (Muğla), interviewing young women and men mostly in their twenties from different social classes and cultural identities in urban and rural settings. In addition, we interviewed several young women and men with origins in Diyarbakir and Muğla in a transnational metropolis (Berlin). In these interviews, we listened in detail to young people's narratives about the past as well as about their everyday lives in the present.
In this study, the relationship between the interviewees and the interviewers, and the backstory of the project in general, was part of the research. Our goal was to include young people themselves as much as possible; in February 2011 we conducted a workshop at Sabanci University in which students from Dicle University and Muğla University came together to discuss oral history and this project in particular. For the project, we interviewed around 100 young people, resulting in around 200 interviews. We created an archive which includes high-quality digital audio, HD video, photographs and the transcripts of the interviews.
In addition to this website, an exhibition based on the project will be at the Hamursuz Firini in Galata, Istanbul between November 30 and December 29, 2012. A book in Turkish aimed at a general readership will be published by the end of 2012. A book in English will be published in 2013.
In this website, we present a selection of interviews conducted as part of this project. We are grateful to the young people who changed us through their narratives and who we immensely enjoyed getting to know. In accordance with ethics in social science, note that we have used pseudonyms rather than the given names of our interviewees.
Project Director
Leyla Neyzi
Project Assistants
Haydar Darıcı, Adnan Çelik, Nora Tataryan, Seda Doğan
Visual and Audio Production
Sibel Maksudyan
Web Programming and Application
radikalişler.com Elmas Deniz & Can Candan
Graphic Design
futureanecdotes.com Future Anecdotes Istanbul
Curator
Önder Özengi
